Gözün doğal merceğinin bulanıklaşması sonucu görüşün bozulduğu duruma katarakt hastalığı denir. Mercek, gözün arka tarafında yer alır ve gelen ışığı retina üzerinde odaklamak için esnek bir şekilde şekil değiştirir, ancak yaşlanma, çevresel faktörler veya genetik nedenlerle, mercek içinde bulunan proteinler zamanla birikmeye başlayabilir. Bu protein birikimi, merceğin saydamlığını kaybetmesine ve bulanıklaşmasına yol açar. Bu durum da görüşü net görmeyi zorlaştırabilir.

Katarakt Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Belirtileri zamanla gelişebilir ve şiddeti kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Katarakt hastalığı yaygın belirtileri şunlardır: Hastalık geliştikçe, görsel netlik kaybolabilir ve görüntüler bulanık veya donuk görünebilir.

Hastalığın bulunduğu kişiler genellikle güçlü ışığa karşı daha hassas hale gelebilirler. Parlak ışık kaynaklarından veya güneşten kaçınma eğilimi gösterebilirler. Renkler soluk veya mat görünebilir. Renk ayrımı zorlaşabilir.

Gece görüşünü olumsuz etkileyebilir. Gece sürüşü yaparken halo veya parıltılar görme sorunları yaşanabilir. Tek bir nesnenin yerine bazen çift veya çoklu görüntüler algılanabilir. İlerledikçe, gözlük veya kontakt lens reçetelerinde sık sık değişiklikler gerekebilir.

Hastalığın ilerlemesiyle, gözlükler veya kontakt lensler daha az etkili hale gelebilir ve görme sorunları devam edebilir. Eğer bahsedilen belirtileri yaşıyorsanız veya görsel rahatsızlıklarınız varsa, mutlaka alanında uzman hekime başvurmanız önemlidir. Doktor, muayene yaparak katarakt hastalığı olup olmadığını teşhis edebilir ve uygun tedavi seçenekleri hakkında size bilgi verebilir.

Katarakt Hastalığı Risk Faktörleri Nelerdir?

Risk faktörlerinden bazıları şunlardır: Genellikle yaşla birlikte ortaya çıkar. Yaş ilerledikçe mercek yapısında değişiklikler olabilir ve bu da oluşumuna yol açabilir. Uzun süreli güneş ışığına maruz kalmak, özellikle güneş koruyucu gözlük kullanılmadığında, riski artırabilir. Sigara içmek, göz sağlığına zarar verebilen serbest radikalleri üretebilir ve riski artırabilir.

Diyabet, gözlerdeki damar yapısını etkileyerek riski artırabilir. Yüksek tansiyon, göz sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yapabilir ve riski artırabilir. Fazla kiloya sahip olmak, vücutta iltihaplanmaya ve serbest radikal üretimine yol açabilir, bu da riski artırabilir. Aşırı alkol tüketimi, göz sağlığına zarar vererek riski artırabilir.

Kronik iltihap oluşumu veya travmalar, göz yapısında değişikliklere neden olarak hastalığın oluşumuna yol açabilir. Ailesinde öyküsü bulunan bireyler, genetik yatkınlık nedeniyle daha yüksek risk altında olabilirler. Uzun süreli steroid kullanımı, göz sağlığına zarar vererek riski artırabilir.

Antioksidan bakımından zengin gıdaların eksikliği, serbest radikallerin birikimine neden olabilir ve riski artırabilir. Katarakt hastalığı risk faktörlerinin çoğu yaşam tarzı ve çevresel faktörlere bağlıdır. Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, düzenli kontrolleri yapmak ve gözlerinizi koruyucu güneş gözlükleri ile korumak, riski azaltmaya yardımcı olabilir.

Katarakt Hastalığı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Ameliyat sırasında bulanıklaşmış olan doğal mercek çıkarılır ve yapay bir mercek (göz içi lens) yerleştirilir. Bu lensler, hastanın görme ihtiyacına göre özel olarak seçilir. Ameliyatlar genellikle komplikasyonsuz ve kısa süreli operasyonlar olup, modern tekniklerle yüksek başarı oranlarına sahiptir.

Fakoemülsifikasyon katarakt hastalığı ameliyatlarının en yaygın kullanılan yöntemidir. Ameliyat sırasında küçük bir kesi açılır ve ultrasonik dalgalar yardımıyla bulanıklaşmış mercek parçacıkları parçalanır ve emilir. Daha sonra yapay mercek yerleştirilir.

Extracapsular katarakt ekstraksiyonu  yönteminde, mercek kapsülünün bir kısmı korunarak çıkarılır ve yapay mercek yerleştirilir. Fakoemülsifikasyonun kullanılabilir olmadığı bazı durumlarda tercih edilir.

Ameliyat sırasında doğal mercek çıkarıldıktan sonra yerine konulacak yapay mercek (IOL) seçilir. Bu lensler, uzak veya yakın görme sorunlarına çözüm sağlayacak şekilde tasarlanabilir. Monofokal lensler, torik lensler (astigmatizma düzelten) ve multifokal lensler gibi farklı tipler mevcuttur.

Bazı hafif durumlarda, gözlük veya kontakt lens kullanımıyla görme problemleri düzeltilebilir, ancak yumuşak lens kullanımı tedavi yöntemi genellikle katarakt ilerlediğinde yetersiz kalır. Riski azaltmak ve gelişimi yavaşlatmak için sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları, güneş gözlüğü kullanımı, düzenli göz muayeneleri gibi yaklaşımlar da önemlidir.

Katarakt hastalığı tedavisi, hastanın durumuna, yaşına ve göz sağlığına bağlı olarak değişebilir. Uygun tedavi seçeneğini belirlemek için bir göz doktoruyla görüşmek önemlidir.